www.tekenen.alfazet.nl

  menu - - - - - - - - - vervolg

INLEIDING De naam Flevoland is afgeleid van Flevomeer (Lacus Flevo), voor het eerst genoemd door de Romeinse geograaf Pompoinus Mela in zijn "De Chorographia" 44 jaar na Christus. Er wordt ook over Flevum (Vliestroom) gesproken als mogelijke bron van de naam.

Flevoland en de Noordoost polder zijn unieke gebieden die terug veroverd zijn op het water, dankzij de veranderende opinie door de grote watersnood van 1916, onder aanvoering van dr. ir. C. Lely. In de Prehistorie waren deze grote eilanden voor een deel óók land geweest. Dr. ir. C. Lely (1854 - 1929) heeft er voor gezorgd en gestreden om het IJsselmeer, vroeger Zuiderzee opnieuw terug te veroveren op het water. Waardoor de mogelijkheid wordt geboden om in de grond te boren en monsters te nemen van evt. sporen van vrogere bewoners. En die zijn er, ver voor onze jaartelling geweest, zoals is aangetoond. In deze op Flevoland gerichte internet pagina's bekijken we wat de tekenen nog zijn, overgebleven uit het verre verleden. En dat zijn er veel meer dan menigeen die nu al jaren in in jongste provincie van Nederland woont zou kunnen voorstellen. Niet alleen de tekenen van vroege bewoners (jagers in het begin zonder vaste woonplaats) maar ook de stroomgebieden van de IJssel en de Eem zijn in een aantal gevallen nog steeds zichtbaar in het huidige landschap. De tekenen worden met de tijd minder duidelijk. Maar met steeds geavanceerdere middelen kunnen die nog steeds worden aangetoond. Toen Oostelijk Flevoland in 1957 was drooggemalen kon met behulp van luchtfoto's nog duidelijk de geulen van de rivier stromen in het landschap worden teruggevonden. Of de stroomgeulen in het landschap zijn veroorzaakt tijdens en na het droogmaalproces of al van veel eerdere datum zijn is niet altijd met zekerheid vast te stellen. Maar daar komen de archeologische opgravingen en boringen van pas, waaruit duidelijk blijkt dat er ver voor onze jaartelling bewoners langs de oevers van riviertjes en stromen leefden. Zowel bij Swifterband in Oostelijk Flevoland als in Zuidelijk Flevoland bij de A27, Hoge Vaart en Almere Hout. In de Wieringermeer is deze boomstamkano opgegraven. Een 8 meter lange kano uit de Trechterbekercultuur. Derde eeuw v. Chr.   IJSTIJD Tijdens de laatste ijstijd zo'n 8.000 v. Chr. was Nederland niet meer met ijs bedekt maar wel koud en daardoor nauwelijks plantengroei. Zelfs in de warmste maand werd de temperatuur niet hoger dan 10º C, met een soort toendra waar de mamoet en neushoorn ronddwaalden. De Noordzee bevatte heel weinig water meer en de zeespiegel lag ca. 100 meter beneden het huidige niveau. Niet alleen Noord Holland verandert sterk door de stuwende massa's van gletchers, de wind, de zee en de grote rivieren. Door stijging van het water ontstonden er overal slikken, geulen en kregen. Een moerasachtig landschap met kwelders en platen. Een groot deel van Noord Nederland veranderde in een veengebied. De bewoners verzamelden planten en gingen op jacht of visten. 8.000 jaar v. Chr. zijn er veel bossen met overal meertjes en stromen in het oude Schokland, een opduiking in het landschap door keileem. In de komende eeuwen komen de eerste nederzettingen in Texel. In de rivierbeddingen werd zand en klei afgezet (de Eem, de Gelderse IJssel, Ens, Tollebeek, Creil, Vecht) met plassen en meren. De veenrivieren waren de Amstel, Dieën en Diemen, deze voerden het water af naar het gebied dat Almere werd genoemd. De hazelaar, eik, linde en iep zijn de bosvormers. De beuk kwam daar later bij evenals de berk. Bij Elburg zijn veel boomstobben teruggevonden van een oeroud bos. Een unieke cultuur wordt teruggevonden die we Swifterbant cultuur noemen, ca. 6.000 - 4.500 jaar geleden. Bij Dronten en Swifterband is dat ca. 5.400 - 5.100 jaar geleden.   5.500 jaar v. Chr. 1: Duinen en strandwallen, hoog gelegen 2. Kwelders, slikken en zandwallen, het gebied van eb en vloed 3. Het rivierendal 4. Overig gebied met Pleistocene- of oudere gronden 5. Hoger gelegen gebieden en gronden in het oosten, veenmoeras in het westen   Vorm van Nederland: Het eiland Texel ligt rechts naast de gele strandwal bovenaan op de kaart. De grote inham vanaf de Noordzee in NoordHolland strekt zich over het hele gebied van het huidige Alkmaar en ten zuiden er van uit. Van een aangesloten strandwal aan de Noordzee is nog geen sprake. De strandwal van vandaag ligt verder de Noordzee in dan op deze kaart is getekend. Duidelijk is al de monding van het Oer-IJ in wording te zien. Het huidige IJsselmeer is er nog niet. Een prachtige kaart waarin het IJsselmeer nog als land staat getekend. Het jaartal is niet bekend. Door de naamgeving zou het aan begin van de jaartelling kunnen zijn, maar de kaart is wellicht later getekend.   Kaart uit een veel latere periode: 1195 na Chr.   De nieuwe hoogtekaart van Nederland - AHN Bij het beschikbaar stellen van de nieuw uitgebrachte hoogtekaart Nederland (AHN 2 februari 2013) op internet is het voor iedereen mogelijk om 'te meten' hoe hoog een bepaalde plek boven NAP ligt. Dat gebeurt aan de hand van een landkaart en daaroverheen de hoogtekaart in diverse kenmerkende kleuren, die wat hoogte zelf kunnen worden aangepast. Het GIS Magazine maakte melding van de nieuwe AHN en met behulp van een iPad werd het hoogte landschap bekeken. Een enorme verbetering ten opzichte van de hoge resolutie kaart van Nederland uit het verleden. Het is nu mogelijk om een veel kleiner gebied te bestuderen. En tijdens deze eerste hernieuwde verkenning van Flevoland viel het op dat er een heel licht kleurverschil te zien was in het gebied dat ingeklemd wordt door de A27 en de A6 in Zuidelijk Flevoland. Gemakkelijk om direct over heen te kijken met de standaard kleur instelling. Maar onmiskenbaar figuren die over diverse kavels waren getekend met een groot virtueel potlood. We gaan ook kijken of er nog tekenen zijn te vinden van de Gelderse IJssel in Oostelijk Flevoland en de rivier de Eem in Zuidelijk Flevoland. In de Prehistorie liepen deze door het land heen en waren aantrekkelijke woon- en jachttereinen van de vroegere Prehistorische bewoners. En dat alles wordt vergeleken met bestaande Google Maps / Goolge Earth luchtfoto's van hetzelfde gebied.   U kunt Flevoland Boven Water ontdekken: http://www.flevolandbovenwater.nl/index_html.html met behulp van een tijdbalk wordt de geschiedenis aanschouwelijk gemaakt.

 

Trefwoorden: Flevoland, Noordoost polder, archeologie, Zuiderzee, IJsselmeer, de Eem, IJssel, delta, opgravingen, Zeewolde, Hosterwold, Almere Hout, A27, A6,

  menu - - - - - - - - - vervolg